موزه آستان قدس رضوی
موزه آستان قدس یکی از بزرگترین مجموعه های موزه ای در ایران می باشد که بناهای تاریخی آن جلوه گاه تزیینات و معماری ایرانی اسلامی در طول شش قرن می باشد.این موزه که از اصلی ترین جاهای دیدنی مشهد است؛ در داخل حرم امام رضا (ع) قرار دارد و یکی از ارزشمندترین موزه های جهان اسلام است که در آن از دست خط ایمه اطهار گرفته تا فرش هایی با قدمت ۲۵۰۰ سال به نمایش گذاشته شده است. ساختمان مرکزی موزه شامل گنجینه حرم رضوی، گنجینه تمبر و اسکناس، گنجینه نجوم و ساعت، گنجینه سلاحهای سرد و گرم، گنجینه ظروف، گنجینه هنرهای تجسمی، گنجینه صدف و حلزونهای دریایی، گنجینه سکه، گنجینه مدال می شود و ساختمان موزه فرش دارای موزه فرش میباشد. ساختمان موزه قرآن و و نفایس دارای گنجینه قرآن و نفایس، گنجینه آثار اهدایی استاد فرشچیان، گنجینه آثار اهدایی آیت الله خامنه ای، تالار مرقعات و ابزار کتابت می باشد.
موزه نادری
وقتی در مشهد به چهارراه شهدا یا همان چهارراه نادری سابق میرویم آرامگاه نادرشاه توجه مان را جلب می کند. یک باغ زیبا و مصفا که علاوه بر آرامگاه، موزه ای ارزشمند نیز در خود جای داده است. در سالن اصلی آرامگاه نادر شاه تالاری به منظور معرفی آثار تاریخی دوره افشاریه ساخته شده است انواع سلاحهای دوره افشاریه، تابلوهای نقاشی از جنگها و نادر شاه، وسایل سوارکاری مانند زین اسب از دوره افشاریه تا قاجاریه، چند نسخه خطی، دو شمشیر نادر شاه و در تالار دوم موزه نادری: انواع سکه، ظروف و دیگر اشیای اهدایی از دوره صفویه تا معاصر قرار دارد.
موزه بزرگ خراسان
موزه بزرگ خراسان در شهر مشهد مقدس دارای شش قسمت میباشد: این موزه دومین موزه ایست که در لیست جاهای دیدنی مشهد بازدید ز آن توصیه میشود.
سالن موزه: سالن موزه خراسان دارای سه طبقه است که در آن ابزار سنگی، اشیاء سفالی، شیشهای، فلزی، قطعات گچبری و همچنین انواع نسخ خطی و چرمی قرار گرفته است. البته این اشیاء مربوط به دوران قبل از اسلام و بعد از اسلام و معاصر میباشد.
سالن نمایشگاهی و موزهای: در این سالن نمایشگاههای دورهای و فصلی از آثار تاریخی و آثار هنری هنرمندان معاصر برگزار میشود.
کتابخانه تخصصی: در کتابخانه تخصصی موزه بزرگ خراسان در حدود ۵۰۰۰ جلد کتاب، اسناد و عکسهای تخصصی وجود دارد و همچنین مکانی برای مطالعه پژوهشگران و علاقه مندان موجود میباشد.
سالن اجتماعات: در موزه بزرگ خراسان سالن اجتماعاتی با ظرفیت ۱۴۰ نفر با سیستمهای سمعی و بصری نیز موجود میباشد.
آزمایشگاه حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی و تزیینات تاریخی: در این آزمایشگاه امکانات و تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی حفاظت و مرمت آثار تاریخی موجود است و همچنین در این فضا پژوهش، مستند سازی و مطالعات اشیاء تاریخی و تزیینات معماری انجام میشود.
مخزن نگهداری اشیاء منقول تاریخی و تزیینات معماری: در این مکان پیشرفته ترین امکانات ضد حریق، ضد زلزله و آسیبهای جنگی موجود است که از آثار تاریخی و تزیینات معماری محافظت شود.
موزه نان مشهد
نان به عنوان یک عضو جدا نشدنی از سفره ما ایرانی ها ارزش به خصوصی دارد. آنچه در موزه نان مشهد میبینید تمام مراحل تهیه نان از کاشت گندم تا آرد کردن گندم و پخت آن را شامل می شود که به کمک اشکال و مانکن های نمادین به خوبی این مراحل بازسازی و به تصویر کشیده شده است. در ابتدا مراحل مختلف کاشت داشت و برداشت گندم را مشاهده می کنید و سپس با ابزارها و روش های تبدیل گندم به آرد آشنا می شوید در نهایت هم انواع تنورها و روشهای پخت نان را مشاهده خواهید کرد. همچنین در بخشی از این موزه رقص اپر که از آیین های خراسان است و به باورهای زراعی مردم اشاره دارد به نمایش در آمده است این رقص آیینی دارای ۱۸ حرکت اصلی و نمادین و ۸ حرکت جانبی است که شامل بذرافشانی، دعای باران، نگهبانی مزرعه، خرمن کوبی پخت نان و در آخر شکرگزاری و شادی بابت برداشت محصول میباشد، میشود. تاریخچه این رقص در جنوب خراسان و به زمان اشکانیان برمیگردد.
آدرس: مشهد، کیلومتر ۱۷ بزرگراه آسیایی، بعد از سه راه فردوسی، کوچه شهید یزدی، کارخانه گندم دشت مشهد
موزه آب مشهد
در کشور ما ایران به سبب اقلیم خشک و کم آبی که در اکثر مناطق آن حاکم است از گذشته تا به امروز مساله استفاده از منابع آبی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در موزه آب به شناخت و بررسی سازه های آبی قدیمی نظیر سدها، قنوات، قناتهای قدیمی با قدمت ۲۵۰۰ ساله، آب انبارها، یخدانها، پل بندهها، شیوههای آبیاری سنتی، معرفی سیر پیشرفت صنعت آب از گذشته تابه حال پرداخته شده است و همچنین طرح مردم شناسی آب و جمعآوری اطلاعات و مستندات و فرهنگ سنتی آب و آبیاری خراسان از اهداف تشکیل این موزه است. از میان اشیایی که در این گنجینه به نمایش درآمده باید به فنجان اندازهگیری آب، تنگهای فلزی، خمرههای سفالی با نقشهای مهری و قالب زده، آبریز و ادوات آبرسانی اشاره کرد. این موزه در سال ۱۳۷۸ توسط کارشناسان آب منطقه ای در خراسان افتتاح شده است.
آدرس: مشهد ، بلوار سازمان آب اداره آب منطقه ای خراسان
موزه شه لافتی، موزه اولینها در مشهد
در مسیر آرامگاه فردوسی در یکی از ورودیهای روستای چهاربرج به تابلویی بر میخوریم، « ورزش خانه آیینهای زورخانهای شه لافتی طابران توس»،که به عنوان یکی از جاهای دیدنی مشهد، اگر شما هم جزو علاقهمندان به این ورزش ها هستید حتما توجه شما را جلب خواهد کرد. در واقع میتوان این موزه را موزه اولینها در ایران دانست از اولین تلویزیون در مشهد تا رادیو و اولین اسکی در اینجا قرار دارند. رستم قاسمی، مرشدی خراسانی از یک خانواده مرشد و پهلوان حال با موزه فرهنگ پهلوانیاش نامی آشنا برای مشهدیها شده است. در یک گوشه دنج از زورخانه عیارخانهها قرار دارند که به گفته مرشد عیارخانه شش جایگاه اصلی و دو جایگاه فرعی دارد. از این بین چهار جایگاه مربوط به پهلوانان چهار دروازه خبوشان، رزان، طابران، مرو و نوچههای آنهاست، دو جایگاه متعلق به سلسله سادات رضوی و علوی و دو ضلع هم برای نورستههای جویای کار و مرشدان اهلدین و عرفان». هر گاه سفری به مشهد مقدس داشتید، دیدن موزه شه لافتی را از دست ندهید چون یک مکان عالی برای زنده کردن و حس کردن داستان های شاهنامه است. مثل این است که فردوسی داستان آیین پهلوانی های سام و نریمان و زال و رستم و سهراب را تعریف میکند.
موزه حمام شاه یا موزه مردم شناسی مشهد
حمام شاه یا حمام مهدی قلی بیگ جزو معدود حمامهای تاریخی در سطح مشهد است که از تخریب و نوسازی مصون مانده است. این حمام در حال حاضر به عنوان موزه مردم شناسی برای بازدید عموم مورد استفاده میشود. میتوان گفت موزه مردم شناسی در هر شهری ما را با سبک و شیوه زندگی و فرهنگ بومی مردمان آن شهر آشنا خواهد کرد. موزه حمام شاه نیز از جاهای دیدنی مشهد است که قدمت ان به دوران صفویه باز میگردد. در موزه مردم شناسی بخش های متعددی شامل سربینه با نقاشی و کاشیکاریهای ریز و رنگی، بخش های سربینه و غرفه های آن ، هشتی یا میاندر، گرمخانه، تون ( گلخن یا آتشخانه )، چاله حوض وجود دارد. در این بخشها اشیا متفاوتی از جمله متعلقات حمام مانند ظروف سنگی، سفالینهها، نبوشه های سفالی، گلجام و کاشیهای ازاره و کف حمام، وسایل استحمام مانند بادکش حجامت، کاسه، مجمعه، سنگ پا، صابون، لنگ و قطیفه، حنا، گل سرشور و…، وسایل آرایش مانند شانه چوبی، جعبه آینه، جعبه چوبی لاکی روغنی، سرمه دان، عطر دان و…، وسایل روشنایی مانند شمعدان برنجی، قندیل، فانوس دریایی، چراغ توری و…، سماورها، قوریها، قهوه جوشها، دوستکامی ها، پوشاک و منسوجات از جمله اشیایی هستند که در موزه مردمشناسی مشهد به نمایش درآمدهاند.
آدرس : مشهد، حرم امام رضا، کنار خروجی ضلع غربی صحن جامع رضوی
موزه توس مشهد
موزه توس بنایی با معماری الهام گرفته از دوره هخامنشی و اشعار اسطوره ای شاهنامه میباشد که در محل آرامگاه فردوسی قرار دارد. این موزه از چهار بخش تشکیل شده است که بر اساس اشیا موزه تقسیم بندی صورت گرفته است:
- انواع قطعات سفالی دوره اسلام و قبل از اسلام و سکههای طلا و نقره دوره اسلامی و غیره
- انواع وسایل سوارکاری از قبیل سپر، گرز، تیروکمان، وسایل موسیقی و رزمی که در شاهنامه از آنها نام برده شدهاست.
- انواع ظروف سفالی لعاب دار و بدون لعاب و ظروف مفرغی قرن چهارم و پنجم هجری.
- آثار نقاشی استاد علی رخساز از داستان های شاهنامه، انواع فرش و قالیچه، انواع تابلوهای نقاشی از چهره فردوسی